“Vũ điệu dâng trời” – Thanh âm đại ngàn giữa lòng thành phố biển Đà Nẵng

     Tối 1/6/2025, tại không gian nghệ thuật vòng bán nguyệt, phố đi bộ Bạch Đằng, Trung tâm Văn hóa – Điện ảnh thành phố Đà Nẵng đã tổ chức chương trình giao lưu văn hóa đặc sắc mang tên “Vũ điệu dâng trời”. Đây là sự kiện nổi bật trong chuỗi hoạt động văn hóa lễ hội hai bên bở sông Hàn, nhằm bảo tồn và phát huy văn hoá truyền thống của đồng bào Cơ Tu trên địa bàn thành phố, giới thiệu nét đẹp văn hóa đặc trưng của đồng bào đến với người dân, du khách trong nước và quốc tế khi đặt chân đến Đà Nẵng.
Cuộc gặp gỡ giữa truyền thống và hiện đại, giữa núi rừng và đô thị, đưa người xem trở về với cội nguồn văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Cơ Tu – một dân tộc thiểu số sinh sống chủ yếu ở khu vực phía Tây thành phố Đà Nẵng, tập trung tại các bản làng thuộc xã Hòa Bắc và Hòa Phú, huyện Hòa Vang.

     Mở đầu chương trình là điệu múa “Tung tung za zá” – điệu múa đặc sắc của đồng bào Cơ Tu, thể hiện sức mạnh tập thể, niềm vui ngày hội và tinh thần gắn bó của buôn làng. Những bước nhảy hòa cùng tiếng chiêng, nhịp trống ngân vang là tiếng lòng của núi rừng đại ngàn vọng về hòa cùng sông Hàn êm đềm, huyền dịu dệt nên bức tranh núi rừng và biển cả nhộn nhịp và sinh động.
– “Tung tung” theo tiếng Cơ Tu có nghĩa là vươn lên cao, sôi động hơn nữa, mạnh mẽ hơn nữa và vững chãi hơn nữa, thể hiện của khát vọng chinh phục vũ trụ của con người.
– “Da dá”, theo tiếng Cơ Tu có nghĩa là thẳng hàng, nhịp đều, mang khát vọng của ý nghĩa tâm linh tạ ơn đất trời, kính trên nhường dưới, nâng đỡ kẻ yếu.
“Tung tung da dá” được xem như cầu nối giữa quá khứ và hiện tại. Với người Cơ Tu, múa tung tung da dá như một cách để kết nối giữa thế giới thực tại với vũ trụ, tổ tiên, ông bà. Tung tung là điệu múa dành cho con trai, còn da dá dành cho con gái múa. Nam thì đánh trống, đánh chiêng, đánh thanh la. Trống chiêng càng nhiều, kêu càng to càng tốt, nữ thì múa da dá. Nam giới thì có người cầm tù và, bình rượu, giáo mác… nhảy múa nhịp nhàng theo tiếng trống, tiếng chiêng. Con gái thì có người đeo gùi. Động tác múa thể hiện là họ mừng công việc đã làm được; cầu, xin trời đất phù hộ cho dân làng những điều tốt đẹp.
Điệu múa tung tung da dá thường tổ chức trong các lễ hội lớn của buôn làng, như: lễ hội đâm trâu, lễ hội mừng lúa mới, lễ dựng nhà Gươl. Qua từng động tác mạnh mẽ, dứt khoát của các chàng trai cô gái  hòa quyện cùng nhịp trống, tiếng cồng chiêng trống,  tái hiện rất rõ đời sống sinh hoạt người Cơ Tu: săn bắt thú rừng, rải lúa trên nương , bắt cá, rượu cần dâng thần linh với tinh thần cầu mong mùa màng tươi tốt, ấm no hạnh phúc cho buôn làng.
Một điểm nhấn giàu cảm xúc của chương trình là tiết mục tốp ca “Nhớ ơn Đảng”, do các nghệ nhân Cơ Tu thể hiện. Ca khúc như lời tri ân từ núi rừng Trường Sơn gửi về Đảng, Bác Hồ kính yêu và Thành phố Đà Nẵng thân yêu.

Điệu múa sạp được tái hiện với những thanh tre vang lên rộn ràng. Múa sạp là hình thức sinh hoạt văn hóa cộng đồng sôi động và hấp dẫn, thường xuất hiện trong các dịp lễ hội truyền thống. Với người Cơ Tu, đây là điệu múa thể hiện tinh thần đoàn kết, sự dẻo dai và niềm vui chan hòa của mọi thế hệ. Người múa chia ra một tốp đập sạp và một tốp múa, mỗi tốp có thể từ vài cặp trai gái đến nhiều cặp, càng nhiều đội hình càng phong phú, sinh động.

Chương trình “Vũ điệu dâng trời” là một phần trong nỗ lực không ngừng của thành phố Đà Nẵng nhằm bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa dân tộc thiểu số, đặc biệt là dân tộc Cơ Tu – vốn là một phần không thể thiếu trong bức tranh văn hóa đa dạng của thành phố.
Thông qua chương trình, người dân và du khách không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp nghệ thuật truyền thống mà còn được chạm đến chiều sâu văn hóa, lịch sử. “Vũ điệu dâng trời” đã khép lại, nhưng dư âm của nó sẽ còn mãi trong lòng mỗi người tham dự. Đó là âm vang của đại ngàn, là lời thì thầm của lịch sử, là lời mời gọi trân quý về giá trị văn hóa – điều làm nên bản sắc và chiều sâu cho thành phố Đà Nẵng hôm nay và mai sau.

 Lệ Hằng